Rookmelders

Wat zijn rookmelders?

Rookmelders worden in de volksmond ook wel brandmelders genoemd.

Rookmelders detecteren rook en slaan daarop alarm, om zo de personen die aanwezig zijn te waarschuwen. Er zijn verschillende soorten rookmelders, maar allen hebben als doel het detecteren en alarmeren. Doordat rookmelders bij detectie direct alarmeren kunnen aanwezige personen op tijd het pand verlaten en wordt de kans op een slechte afloop aanzienlijk verkleind. Een vroege alarmering door een rookmelder zorgt er ook voor dat de brand vaak beperkt blijft tot de ruimte waarin de brandhaard zich bevind. Immers kan door vroegtijdige alarmering door de rookmelder actie worden ondernomen en de hulpdiensten worden ingeschakeld. Het pand zal dus aanzienlijk minder schade oplopen, maar het belangrijkste is natuurlijk het feit dat aanwezige personen op tijd het pand kunnen verlaten.

rookmelder kan rook door brand vroegtijdig detecteren

Soorten rookmelders.

  • Optische rookmelder. Deze rookmelder zendt constant een bundel licht uit die wordt opgevangen door een lichtgevoelige cel. Bij rook zal de bundel licht worden verstoord en hierdoor zal de melder een alarmsignaal afgeven.
  • Ionisatierookmelder. Een ionisatierookmelder bevat een radioactieve bron die constant geladen deeltjes uitzendt. Deze deeltjes bewegen zich in een ionisatieruimte, waarin zich twee elektroden bevinden. De geladen deeltjes worden opgevangen door de elektroden waardoor er een stroom loopt tussen de elektroden. Bij rook zal deze stroom onderbroken worden, waarna een alarmsignaal zal worden afgegeven. Een ionisatierookmelder mag sinds begin deze eeuw niet meer worden verkocht en met een levensduur van 10 jaar zullen deze dan ook niet veel meer in omloop zijn. Heb jij er nog wel eentje hangen, dan dient de aanbeveling deze te vervangen en de ionisatierookmelder als klein chemisch afval af te voeren.
  • Thermische melder. Deze melder is geen rookmelder, maar meet constant de temperatuur op de plek waar deze geïnstalleerd is. Wanneer de temperatuur een bepaalde grens overschrijdt zal deze melder een alarmsignaal afgeven. Deze melders worden vaak gebruikt in ruimten waar veel vals meldingen zullen zijn in verband met aanwezige gassen en/of waterdamp. Bijvoorbeeld in een douche. Bij een optische rookmelder zal in deze ruimte vaak een vals alarm zijn, aangezien de waterdamp zorgt dat de bundel licht wordt verstoord. Aangezien de meeste slachtoffers vallen door rook en niet door vuur wordt toch aanbevolen om optische rookmelders in een woning te plaatsen. In plaats van een thermische melder kan je dan een optische rookmelder plaatsen in de hal voor de douche om zo valse meldingen te voorkomen.

Andere verschillen

Zoals je hierboven hebt gelezen zijn er rookmelders met een verschillende werking. De optische rookmelder is de meest gebruikelijke in woningen.

Er zijn ook andere verschillende die niets af doen aan de werking:

  • Voeding. Er zijn melders op de markt die werken op een batterij en melders die werken op een 230 volt aansluiting. De melder met een batterij zal dus makkelijker te installeren zijn, maar dan moet wel regelmatig de batterij worden vervangen.
  • Er zijn melders op de markt die met elkaar te verbinden zijn. Hierdoor zullen alle melders een alarmsignaal afgeven wanneer 1 melder rook detecteert. Dit om personen in een zo vroeg mogelijk stadium te alarmeren.
  • Er melders die aan een alarmsysteem gekoppeld worden. Zo heb je op 1 systeem alle veiligheidsmaatregelen gekoppeld en wanneer het alarmsysteem is gekoppeld aan een meldkamer kan deze ook de hulpdiensten waarschuwen bij een brandmelding (rookmelding). Vraag hiervoor de procedure op bij de meldkamer.
  • Er zijn zogenaamde combimelders op de markt. Dit zijn rookmelders en koolmonoxidemelders in 1 behuizing. Erg handig als je beide melders op dezelfde plek wilt.

Onderhoud rookmelder

Test de rookmelder regelmatig, bijvoorbeeld elke twee weken, of elke maand. De meeste rookmelders zijn voorzien van een testknop. Wanneer deze ontbreekt zijn er testspray’s op de markt. Hiermee spuit je op de melder en zal deze een alarmsignaal af moeten geven. Wanneer uit test blijkt dat een melder niet (goed) werkt moet je deze direct vervangen.

Maak de rookmelder regelmatig schoon door deze af te stoffen en/of te zuigen met de stofzuigermond. Stof kan de rookmelder activeren en uiteraard willen we valse meldingen voorkomen.

Dek rookmelders nooit af en schilder ze ook niet. Hierdoor kan de rookmelder rook niet (goed) detecteren.

Indien je rookmelders op batterijen hebt die je die regelmatig te vervangen. Kijk in de gebruiksaanwijzing met welke regelmaat dit moet gebeuren en zet dit in je agenda. De meeste rookmelders gaan piepen wanneer de batterij bijna leeg is, maar wanneer je op vakantie bent heb je daar niets aan.

Waar moet je rookmelders ophangen?

gasfornuis kan een oorzaak voor brand zijn door de gassen en rook, een rookmelders kunnen dit detecteren

Kijk in de gebruiksaanwijzing waar de rookmelder opgehangen kan worden. De fabrikant heeft dit getest en weet dus al beste waar een rookmelder optimaal kan werken. Over het algemeen wordt afgeraden een rookmelder op te hangen in de douche, boven kachels, nabij tocht (deur, ventilatie), in de nabijheid van een gasfornuis. Deze plekken voorkomen een juiste werking van de rookmelder.