Een kogelwerend vest zien we vooral bij politieagenten en militairen, maar ook bij particuliere beveiligers, hulpverleners en journalisten. De vest zijn bedoeld om schade door kogels aan het lichaam te beperken.
Een andere benaming die je vaak hoort is ‘kogelvrij’. De benaming ‘kogelvrij’ zal je bijna nooit horen uit de mond van een politieagent of militair. Een kogelwerend vest is tenslotte altijd vrij van kogels, tenzij er op het vest geschoten is. ‘Kogelwerend’ is de meest gangbare benaming voor een dergelijk vest. Puristen zeggen dat het vest ook geen kogels weert en daarom geen kogelwerend vest mag heten, maar zo kunnen we bezig blijven. Wij houden het op een kogelwerend vest.
Niet kogelwerend
Zoals hierboven aangegeven is een kogelwerend vest eigenlijk niet kogelwerend. Een kogel zal niet afketsen op een vest en het vest heeft geen gave om de kogelbaan te veranderen.
Een kogelwerend vest heeft het vermogen om de energie van de kogel op te vangen en te verspreiden over een groter oppervlak. Hierbij vervormt de kogel en wordt deze door de kogelwerende lagen gestopt. Doordat de energie wordt verspreid over een groter oppervlak zal er geen puntbelasting zijn, waardoor de kogel het lichaam penetreert. Een grote blauwe plek en mogelijke interne bloedingen zijn goed mogelijk, maar penetrerende kogels brengen veel meer schade aan. Een kogelwerend vest zorgt er dus voor dat de overlevingskans veel groter is, als je wordt beschoten.
Verschillende soorten kogelwerende vesten
Er zijn verschillende soorten kogelwerende vesten op de markt. En dan doelen we niet op het uiterlijk en draagcomfort, maar op bescherming die een kogelwerend vest biedt. Goede vesten zijn getest en hebben een normering volgens het National Institute of Justice. Deze normering is de standaard voor kogelwerende vesten. De normering heeft 5 levels, dus 5 maten van kogelwerendheid:
NIJ Level IIA
NIJ Level II
NIJ Level IIIA
NIJ Level III
NIJ Level IV
Bij deze normering geldt; hoe hoger het cijfer, hoe groter de bescherming. Zo biedt een Level II vest bescherming tegen kogels uit de meeste handvuurwapens en biedt Level IV bescherming tegen pantserdoorborende kogels (.30 AP).
Welk level bescherming je nodig hebt, hangt dus af van de omstandigheden waarin je terecht kan komen. Een level IV vest zal voor een mobiele surveillant in Nederland teveel van het goede zij (een NIJ Level IIIA vest zal qua bescherming ook voldoen, maar neemt niet weg dat een mobiele surveillant altijd een Level IV kan dragen natuurlijk), terwijl hetzelfde vest voor een journalist in oorlogsgebied bittere noodzaak is.
Wij adviseren voor gebruik in Nederland door particuliere beveiligers minimaal NIJ Level IIIA.
Kogelwerende vesten en platen
Kogelwerende vesten zijn, zoals aangegeven, vesten die een mate van bescherming beiden tegen kogels. Deze vesten zijn gemaakt van een materiaal dat de energie opvangt van een kogel. Er zijn veel verschillende materiaal die deze eigenschap hebben en daarom worden gebruikt in kogelwerende vesten, zoals Dyneema en Kevlar.
Naast kogelwerende vesten zijn en ook platen (zogenaamde inserts). Deze platen van kogelwerend materiaal bieden bescherming, die vaak van een hogel level is als het vest zelf. Militairen gebruiken deze platen in hun vest. De kogelwerende platen kunnen in een kogelwerend vest worden geplaats voor extra bescherming van de vitale organen en daarnaast zijn er ook vesten die enkel dienen als drager. Dus vesten die enkel zijn bedoeld om de platen op hun plek te houden.
Draagcomfort
Het draagcomfort van een kogelwerend vest is belangrijk. Een vest wordt vaak voor langere duur gedragen en de drager gebruikt het vest niet voor niets. Dus dan moet het ook goed zitten. Maar naast het draagcomfort is er nog iets veel belangrijkers; het vest moet doen waarvoor het gemaakt is. En dan is het belangrijk dat het vest goed aansluit op het lichaam. Een kogelwerend vest moet goed, zonder loze ruimte tussen lichaam en vest. Alleen dan kan het vest optimaal zijn werk doen. Maar ook niet te strak, want dat doet afbreuk aan het draagcomfort.
Levensduur
Kogelwerende vesten (en platen) gaan helaas niet eeuwig mee. Natuurlijk die je het vest te vervangen wanneer deze door een kogel (of meerdere) is geraakt. Daarnaast hebben weersinvloeden als regen en UV-straling ook invloed op het materiaal. Daarom geven fabrikanten de levensduur van hun kogelwerende vesten aan, zo weet je hoelang het vest bescherming biedt (de levensduur die opgegeven is door de fabrikant is getest). Ook is het belangrijk om voorzichtig met een kogelwerend vest om te gaan. Vallen en stoten kunnen een negatieve impact hebben om het kogelwerende materiaal. Vaak is dit niet van buitenaf te zien en helaas pas zichtbaar als het te laat is. Dus ga voorzichtig om met een vest, je hebt deze niet voor niets.
Kogelwerend is niet steekwerend!
Het is een misverstand dat een kogelwerend vest automatisch steekwerend is. Een steekwerend vest beschermt de drager tegen de impact van een steekwapen, zoals een mes of naald. Ook voor steekwerende vesten is een normering volgens het National Institute of Justice, bestaande uit 3 levels: Level I, II en III. Waarbij Level III de meeste bescherming biedt. We zien steeds vaker dat kogelwerende vesten ook steekwerend zijn, maar check dit altijd voor aanschaf als je bescherming voor beiden wilt. Met name beveiligers die werkzaam zijn in de horeca kunnen baat hebben bij een kogelwerend vest dat tevens steekwerend is.
Prijs
Kogelwerende vesten vragen een behoorlijk investering. €500 tot €1000 euro voor een kogelwerend vest (afhankelijk van het beschermingsniveau) is heel reëel. Gemiddeld geven de fabrikanten van kogelwerende vesten een levensduur op van 5 jaar Dit zou een investering van €200 euro per jaar zijn in het duurste geval. Of jij het de investering waard vindt, is geheel aan jezelf.