Diefstal door een werknemer

Iedereen wordt geacht de wet te kennen. Dit geldt dus ook voor jouw werknemers. Zij behoren te weten dat stelen niet mag. Toch worden bedrijven regelmatig het slachtoffer van diefstal door een werknemer.

Waarom stelen werknemers van hun werkgever?

Er zijn verschillende redenen waarom werknemers op het werk stelen. Dit kan door een privé situatie komen, maar ook doordat iets op het werk niet wordt gezien als stelen (zoals het meenemen van pennen). Hieronder zetten wij de meest voorkomende oorzaken van stelen in een overzicht:

• Werknemer lijdt aan kleptomanie (psychische aandoening).
• Schulden.
• Verslaving.
• Bedrijfscultuur.
• Onwetendheid.

Kleptomanie

Een werknemer die aan kleptomanie lijdt heeft kan geen weerstand bieden aan de behoefte om te stelen. Bij kleptomanen gaat het vaak niet eens om de buit, maar puur om de daad zelf.

Schulden

Een werknemer steelt van zijn werkgever om zo schulden af te kunnen betalen. Een persoon schaamt zich vaak voor het hebben van schulden. Hierdoor zal hij geen gesprek met zijn werkgever aangaan voor een oplossing, maar stelen om het stiekem ‘op te lossen’.

Verslaving

Een werknemer steelt van zijn baas om een verslaving te kunnen bekostigen. Denk hierbij aan een alcohol-, drugs of gokverslaving. Zeker bij een gokverslaving is het niet ongebruikelijk dat de werknemer zichzelf overtuigt dat hij het geld even ‘leent’ en van de winst zijn baas weer terugbetaald. In de praktijk gaat dit in nagenoeg alle gevallen niet op.

Bedrijfscultuur

De bedrijfscultuur kan ervoor zorgen dat werknemers het normaal vinden om van hun baas te stelen. Een van de meest bekende voorbeelden is het meenemen van pakken papier voor thuis.

Onwetendheid

Het kan zo zijn dat een werknemer niet op de hoogte is van het feit dat hij niet zo maar een kladblok mag pakken, maar dat hij dit eerst moet aanvragen bij zijn chef. In een dergelijk geval is er geen opzet in het spel.

Wat moet je doen bij een vermoeden van diefstal door een werknemer?

Allereerst moet je beseffen dat een dergelijke verdenking heel ernstig is. Je verdenkt iemand van een strafbaar feit. Een strafbaar feit waardoor de werknemer mogelijk zijn baan kan verliezen en een straf(blad) kan krijgen. Voordat je verdere actie onderneemt, moet je een ernstig vermoeden hebben.

Bij het vermoeden van diefstal door een werknemer is het belangrijk dat je bewijs verzamelt tegen de werknemer. Bewijs dat jouw vermoeden ondersteunt. Het verzamelen van bewijs dient discreet te gebeuren. Overige werknemers horen niet te weten dat er een verdenking is tegen een collega. En wanneer een verdenking onjuist blijkt, mag de betrokken werknemer daar geen schade van ondervinden.

Het verzamelen van bewijs kan op verschillende manieren gedaan worden en dient proportioneel te gebeuren. Zo is het plaatsen van een verborgen camera een inbreuk op de privacy en mag alleen bij zeer ernstige verdenking gebeuren als er geen andere mogelijkheid is om bewijs te verzamelen.

Wij raden twee opties aan:

• Wanneer de diefstal niet heel ernstig is (bijvoorbeeld enkele pennen), kan je de werknemer uitnodigen voor een gesprek. In dit gesprek spreek je je vermoedens uit en overlegt hierbij bewijs. Afhankelijk van de verklaring van de werknemer kan je kiezen voor een waarschuwing, schorsing of ontslag. En mogelijk blijkt de werknemer een hele goede verklaring te hebben en is er geen sprake van diefstal. Uiteraard kan je aangifte doen van diefstal bij de politie.
• Bij een zwaardere verdenking raden wij aan om een particulier recherchebureau in te schakelen voor het verzamelen van bewijs. Een particulier rechercheur is opgeleid om op correcte wijze onderzoek te doen naar het bewijs. Op deze manier weet je als werkgever dat het bewijs op juiste wijze wordt verzameld, wat bij een eventuele rechtszaak van grote waarde kan zijn. In overleg met de particulier rechercheur kunnen de vervolgstappen worden besproken: waarschuwing, schorsing, ontslag. Natuurlijk kan je ook aangifte van diefstal doen bij de politie.

Heb jij vermoedens dat een werknemer steelt? Wij kunnen jou in contact brengen met een particulier recherchebureau: Klik hier

Diefstal binnen het bedrijf voorkomen.

Natuurlijk wil je een dergelijk situatie het liefst voorkomen. Je hebt wel betere dingen te doen dan een onderzoek naar een mogelijk stelende werknemer. Er zijn verschillende mogelijkheden, waardoor je de kans op een stelende werknemer enorm verkleint:

• Aannamebeleid. Het aannamebeleid is de eerste mogelijkheid om de rotte appels eruit te vissen. Vraag referenties op en check deze. Wanneer de werknemer bij een vorige baan heeft gestolen, zal dit zeker naar boven komen tijdens de check.
• Huisregels. Stel duidelijke huisregels op en overhandig deze op de eerste werkdag van iedere werknemer. Hang de huisregels op strategische plekken op en zorg alle werknemers de wijzigen per direct te zien krijgen, bijvoorbeeld per interne nieuwsbrief.
• Registratie. Zonder registratie is het niet mogelijk om te achterhalen of er een diefstal heeft plaatsgevonden. Het is dus erg belangrijk om alles goed te registreren. De registratie geldt niet alleen voor de producten die het bedrijf verkoopt. Maar ook voor de inventaris en gebruiksartikelen binnen het bedrijf.
• Tweede man. Zorg dat er een tweede man is wanneer er grote transacties of orders worden gedaan. Door een tweede man is er altijd toezicht op elkaar. Bij veel banken is dit makkelijk te regelen.
• Handhaving. (Huis)regels zijn niets waard zonder controle. Laat als werkgever zien dat je de regels serieus neemt. Bij overtreding van de huisregels kan je een straf opleggen en doe dit ook wanneer je het nodig acht. Werknemers weten zo dat de regels moeten worden nageleefd en er anders een sanctie kan volgen.
• Communicatie. Als je iemand hebt ontslagen is het belangrijk dit de communiceren met de andere werknemers. Zo neem je eventuele onduidelijkheden weg en geef je een signaal af dat verkeerd gedrag echt niet wordt getolereerd binnen het bedrijf. Uiteraard alleen communiceren als de situatie achter de rug is en niet alleen tijdens een verdenking.
• Visitatie. Indien het duidelijk in de huisregels is vermeld en het proportioneel is, kan je een visitatie invoeren. Visitatie is het onderzoek aan kleding, bagage en/of voertuigen. Visiteren kan steekproefsgewijs gebeuren, maar ook bij elke aankomst en vertrek. Daarnaast kan visitatie gelden voor werknemers, leveranciers en bezoekers.
• Cameratoezicht. Cameratoezicht is een verregaande vorm van diefstalpreventie, omdat dit een enorme inbreuk geeft op de privacy van de werknemers. Er moet een zwaarwegend belang zijn om cameratoezicht in te stellen en er is geen minder ingrijpend middel om (in dit geval) diefstal tegen te gaan. Op de website van de Autoriteit Persoonsgegevens lees je hier meer over: Link

Sancties

Er zijn verschillende mogelijkheden wanneer je voldoende bewijs hebt om hard te maken dat een werknemer heeft gestolen.

• Waarschuwing. Je kan de werknemer een schriftelijke waarschuwing geven. Hierin neem je op dat bij herhaling een zwaardere straf volgt (bijvoorbeeld ontslag).
• Schorsing. Je schorst de werknemer voor een bepaalde periode.
• Terugbetalen. De medewerker moet de schade terugbetalen aan de werkgever.
• Ontslag met wederzijds goedvinden. Hiermee besluit je samen dat de medewerker ontslag neemt. Hiermee voorkom je een juridische procedure en de werknemer wordt niet ontslagen, wat voor zijn verdere carrière een belemmering zou kunnen zijn.
• Ontslag op staande voet. Wanneer je heel zeker van je zaak bent (wellicht in combinatie met het onderzoek van een particulier rechercheur) kan je de werknemer op staande voet ontslaan.

Zoals eerder gezegd is het mogelijk om bij de politie aangifte te doen van diefstal. Het is aan de werkgever om die afweging te maken en in de praktijk hangt dit vaak af van de ernst van de diefstal. Bij diefstal van een blocnote wordt minder snel aangifte gedaan dan bij diefstal van een bedrijfscomputer.

Juridisch

Bij een sterk vermoeden van diefstal door een werknemer, mogelijk door onderzoek van een particulier rechercheur, is het verstandig om juridisch advies in te winnen over de te nemen sancties. Bij een werkgever kunnen keuzes beïnvloed worden door emoties. Een juridisch adviseur kan geheel objectief naar het dossier kijken en zo een goed advies geven over de te nemen sancties. Met name wanneer een schorsing of ontslag wordt overwogen, kan juridisch advies heel waardevol zijn. Een rechter zal bij een eventuele rechtszaak ook waarde hechten aan het feit dat de werkgever juridisch advies heeft ingewonnen. Veel ondernemers hebben een rechtsbijstandverzekering, waardoor de drempel voor het inwinnen van juridisch advies weggenomen wordt en er geen extra kosten gemaakt hoeven worden.